طبق تحقیقاتی که سالهاست انجام شده و دستاوردهای شخصی یوگا از جنبه های گوناگون بر کودکان تاثیر گذار است .
در یوگا به علت تمرینات فیزیکی خاص و نیز تمرینات تنفسی و دروس اخلاقی که آموزش داده می شود به کودکان کمک می کند تا با بدن و ذهنی اماده و سالم و با خلاقیت بالا رشد کنند و در ضمن کمک به رشد شکوفایی استعداد های آنها می شود
در حرکات فیزیکی یوگا روی انعطاف کودکان کار می شود در طی این تمرینات کودک بدنی قوی تر منعطف تر و سالم تر و شاداب تر خواهد داشت
تمرینات یوگا بر روی جنبه های مختلف بدنی و روانی کودکان کار میکند و تاثیر گذار است که در زیر نمونه هایی از آن آمده است :
جنبه های فیزیکی :
- دستگاه گوارش : در تمرینات یوگا بر روی تمام اعضای بدن کار می شود از جمله دستگاه گوارش . تمرینات یوگا دستگاه گوارش را تنظیم کرده ، هضم را آسان می کند به حرکت روده ها کمک می کند ترشح بزاق و آنزیم های گوارشی را متعادل کرده و نظم می دهد .
- · دستگاه تنفسی : از مهمترین تاثیرات یوگا و تمرینات تنفسی گسترش حجم ریه است . طبق تحقیقات انجام شده حجم ریه کودکان تا سن 8 سالگی تکمیل می شود و بعد از آن تعغییر صورت نمی گیرد.
از این رو یوگا در کودکان بخصوص زیر 8 سال با انجام تمرینات تنفسی به گسترش حجم ریه کمک می کند . این باعث می شود در بزرگسالی با مشکلات آسم و تنفسی مواجه نشوند و در ورزش های هوازی موفق تر باشند و البته کمک می کند تا قسمت انتهایی ریه شان نیز در بزرگسالی سالم بماند .
از دیگر فوائد این تمرینات می توان به فعال کردن هر دو نیم کره مغز به یک اندازه اشاره کرد و هماهنگی بین دو نیمکره نیز از فوائد آن است .
- · دستگاه اسکلتی و ماهیچه ای : تمرینات یوگا هم استقامتی هستند و هم قدرتی و هم روی انعطاف بدنی کودکان بسیار تاثیر گذار هستند . از طریق این تمرینات در سنین پایین تر و دوران رشد می توان اسکلت بندی محکم تری ایجاد کرد و همچنین حجم ماهیچه ها و تراکم استحوان ها را افزایش می دهد . و نیز بر روی انعطاف مفاصل و ماهیچه ها نیز تاثیر گذار است از این رو افرادی که از کودکی یوگا انجام می دهند جلوگیری کرده اند از مشکلاتی همچون آرتروز ، دیسک ، خشکی ماهیچه و مفاصل و پوکی استخوان .
- · غدد بدن : یوگا بر روی غدد بدن نیز تاثیر گذار است و کمک به سلامت و نظم بیشتر غدد می کند و آنها را متعادل کرده ( در صورت نیاز ) و این باعث می شود که مثلا کودک از رشد بیشتر و بهتری بهره مند شود . یوگا بر روی غده هایی همچون تیروئید ، هیپوفیز ، تیموس و… کار می کند
- · روانی و رفتاری : حرکات یوگا نه تنها بر روی فیزیک بلکه ذهن و فکر کودکان نیز تاثیر گذار است . کودکانی که یوگا انجام می دهند ذهنی آرامتر و قدرتمند تر دارند و نیز رفتاری متین تر انجام می دهند یوگا به کودکان بیش فعال کمک می کند تا آرامش خود را باز یابند و صرف رشد ذهنی و فکریشان کنند . این تعلیمات به کودکان آموزش می دهد که مهربان باشند ، گذشت کنند ، صبر کنند ، باهوش عمل کنند ، منصف باشند و حق خود را بگیرند و زیرک و منعطف باشند . طبق تحقیقات انجام شده بر روی کودکان یوگا کار محققین به این نتیجه رسیدند که این کودکان ذهن و حافظه ای قوی تر و سریعتری دارند. دوران قبل از دبستان بهترین سن برای القای نظم و رشد خلاقیت است که با یوگا به خوبی توسعه می یابد .
نقش پدر و مادر :
همانطور که همه می دانیم کودکان بیشترین آموزش ها و تعلیمات را از پدر و مادر خود می گیرند و ریشه شخصیت آنها الگوهای پدر و مادرشان است پس پدر و مادر موثزترین نقش را در تربیت کودکان دارا هستند .
طبق ثحقیقی که روی کودکان صورت گرفته بود به این نتیجه رسیدند که آنها از بدو تولد تمام حرکات از جمله تمام حرکات صورت پدر و مادر را تقلید می کنند پس اگر والدین کودکان به انجام یوگا بپردازند قطعا کودکان نیز به این رشته علاقه مند می شوند و این بهترین روش آموزش این روش است زیرا افراد از طریق فکر یاد نمی گیرند از طریق تجربیات شخصی است که عمل می کنند و یاد می گیرند .
کودک از قانون طبیعی رشد پیروی می کند اگر ما بخواهیم به رشد او کمک کنیم باید به جای تحمیل خودمان بر کودک او را حمایت کنیم ( ماری سونتوی ) .
الهام فخرائی – مربی یوگای کودک